Sinh tố A là thứ rất cần cho sự sống và sức khoẻ con người giúp phòng chống nhiều bệnh như: nhiễm khuẩn, tim mạch, tiểu đường, ung thư vú. Cơ thể người khi thiếu hoặc thừa sinh tố A sẽ sinh nhiều bệnh tật.
Thực phẩm ta dùng hàng ngày có nhiều thứ giàu sinh tố A, có thứ dễ kiếm, rẻ tiền; vì thiếu kiến thức nhiều người không biết dùng các loại sinh tố A thiên nhiên mà lại mất tiền mua sinh tố A tổng hợp (trong dược phẩm) để bồi bổ cơ thể.
Nhiều trường hợp dùng sinh tố A quá liều, lâu ngày cho phụ nữ có thai, đã sinh con dị tật; lại có người kiêng khem quá mức trong thời kỳ mang thai đã sinh con khiếm thị (mù loà), ốm yếu.
Nếu ta biết cách dùng thực phẩm thông thường hàng ngày sẽ không bị thừa, thiếu sinh tố A tổn hại sức khoẻ bản thân và con cháu.
Trong thực phẩm (động vật và thực vật), sinh tố A có ở hai dạng:
Tiền sinh tố A: Còn gọi là beta caroten, chủ yếu có trong thức ăn nguồn gốc thực vật, có ít trong thức ăn nguồn gốc động vật, được hấp thụ vào cơ thể nhờ các chất dầu mỡ, khi vào cơ thể được tồn trữ ở gan. Khi cơ thể thiếu sinh tố A, men carotenase ở gan và ruột sẽ chuyển beta caroten ra sinh tố A đủ nhu cầu cần thiết. Vì vậy nếu ăn vào một lượng lớn beta caroten, cơ thể không bị ngộ độc như lượng lớn sinh tố A; mà chỉ có biểu hiện vàng da trong vài ngày, sau sẽ hết.
Sinh tố A: Còn gọi là retinol, chủ yếu có trong thức ăn có nguồn gốc động vật như gan, trứng, sữa; nhiều nhất trong gan bò, gà, cá biển, thịt lợn. Sinh tố A và beta caroten là chất tan trong dầu mỡ, không tan trong nước. Vì vậy trong bữa ăn phải có đủ lượng dầu mỡ để hoà tan, nếu không sẽ bị thải ra ngoài theo phân. Do sinh tố A được dự trữ ở gan để sử dụng khi cần, do vậy nếu đưa vào lượng lớn, quá sức dự trữ của gan sẽ sinh ngộ độc; có các triệu trứng như nhức đầu, hoa mắt, sưng gan, giảm bạch cầu, mệt nhọc, chán ăn, khó chịu, khô da, nứt môi…
Lượng sinh tố A có trong 100g thực phẩm động vật.
- Gan bò 45.000 UI, gan gà 32.000 UI, gan lợn 8.700 UI đến 15.000 UI, pa tê gan 5.600 UI, trứng gà (vịt) 616 UI.
Cần lưu ý: Khi dùng thuốc có vitamin A từ 5000 UI trở lên không nên ăn gan động vật vì ăn thêm sẽ gây thừa vitamin A. Trẻ em uống vitamin A liều cao chống mù loà phải sau 6 tháng mới được ăn gan.
Nhu cầu hằng ngày về tiền sinh tố A hoặc sinh tố A của mọi người.
- Nam từ 11 tuổi trở lên: 3000 UI sinh tố A hoặc 10.000 UI beta caroten.
- Nữ từ 11 tuổi trở lên: 2500 UI sinh tố A hoặc 8000 UI beta carotenPhụ nữ có thai: 2500 UI sinh tố A hoặc 8000 uI beta caroten.
- Phụ nữ cho con bú: 4000 UI sinh tố A hoặc 12.000 UI beta caroten.
- Tốt nhất là sử dụng rau, củ, quả giàu tiền sinh tố A vì còn có nhiều chất quý như Lycopen, Lutein đều cùng nhóm Carotenoid.