Chọn quà tặng ngày 8/3 như thế nào?
Đăng lúc 11:25 ngày 20/09/2013
Công dụng của chất xơ trong thức ăn
Đăng lúc 14:03 ngày 09/12/2006
|
Chất xơ trong thức ăn cũng là một loại cacbohiđrat nhưng nó có thể hấp thu tận dụng như tinh bột. Xenluloza là thành phần thân xương của thực vật, phân bố ở cành, lá, hoa quả thực vật, vỏ ngoài hạt và ngũ cốc các loại. Xenluloza không được triệu hóa hấp thu trong cơ thể con người nhưng nó có tác dụng kích thích nhu động dạ dày ruột giúp cho quá trình tiêu hóa. Pectin là một dạng keo đông có trong trái cây. Nó không được hấp thu trực tiếp nhưng có tác dụng hấp thu nước giúp qúa trình triệu hóa được tốt hơn.
Theo các nghiên cứu, bữa ăn thiếu chất xơ chính là nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra nhiều bệnh như ung thư ruột kết, các bệnh về túi thừa, chứng cholesterol – áp huyết cao, bệnh tim do thiếu máu, bệnh đái tháo đường, táo bón và trĩ... Những căn bệnh này rất dể mắc phải và thường gây hậu quả nghiêm trọng nên các nhà dinh dưỡng học luôn khuyên mọi người nên ăn nhiều thức ăn có chất xơ.
Chất xơ có những công dụng sinh học sau: Phòng ngừa ung thư ruột kết. Chất xơ thức ăn khống chế sự hoạt động của vi khuẩn kị khí có trong ruột. Các thức ăn giàu chất béo sẽ làm cho loại vi khuẩn này sinh sôi nảy nở nhiều, khiến cho các steroit trung tính hoặc tính axit (đặc biệt là axit choleic, cholesterol) cùng các chất chuyển hóa của chúng thoái biến. Axit choleic trong phân tăng lên có khả năng là chất gây ung thư. Chất xơ thức ăn làm cho lượng axit choleic trong đại tràng giảm xuống, đồng thời các chất độc trong ruột cũng bị loãng ra. Thức ăn nhờ đó được rút ngắn thời gian đi qua đường ruột, ngăn chặn sự tiếp xúc giữa chất gây ung thư và niêm mạc ruột dễ nhiễm, giảm thiểu được khả năng chuyển thành ung thư.
Cải thiện được triệu chứng của bệnh túi thừa. Bệnh túi thừa là căn bệnh liên quan đến ruột, triệu chứng tương đối nặng với những biểu hiện đau bụng dưới bên trái, phát bệnh nhiều lần. Đa số những người già đều bị mắc bệnh này. Lượng chất xơ có quá ít trong thức ăn sẽ làm cho áp lực trong ruột tăng cao vì thời gian đi qua đường ruột bị kéo dài. Bổ sung chất xơ sẽ làm giảm áp lực trong ruột, từ đó cải thiện được triệu chứng của bệnh túi thừa.
Phòng ngừa sự hình thành sỏi mật, giảm được lượng mỡ trong máu. Sỉo mật do sự mất cân bằng giữa axit mật và cholesterol gây nên. Chất xơ có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol trong mật và huyết thanh, từ đó làm cho nồng độ bão hòa của cholesterol trong mật giảm xuống. Một vài loại chất xơ hòa tan như pectin có thể làm giảm lượng mỡ trong máu. Còn các loại chất xơ không hòa tan được như xenluloza tổng hợp, bã đường mía… thì không có tác dụng này.
Ngăn ngừa sự thừa năng lượng và béo phì. Đây là công dụng phổ biến nhất của chất xơ mà hấu như ai cũng biết. Trong bất cứ một thực đơn ăn kiêng nào chất xơ cũng chiếm tỉ lệ thành phần cao nhất. Chất xơ theo thức ăn vào trong ruột làm tăng dung tích chứa thức ăn nên nhanh có cảm giác no bụng. Lượng thức ăn nạp vào do đó cũng hạn chế hơn, điều này rất có tác dụng cho việc khống chế cân nặng, ngăn ngừa béo phì. Gây ảnh hưởng đến mức đường huyết đối với bệnh nhân bị bệnh tiểu đường. Người mắc bệnh đái tháo đường nếu uống pectin… sẽ quan sát thấy biên độ đường huyết tăng lên sau bữa ăn có phần giảm xuống. Thường xuyên ăn nhiều thức ăn có xơ sẽ làm giảm nhu cầu uống glucoza.
Đối với bệnh nhân đái tháo đường, ăn nhiều chất xơ và cacbohidrat như lương thực các loại, đậu các loại và rau xanh… thì lượng đường niệu và lượng đòi hỏi insulin sẽ giảm xuống.
